CO: bescherm jezelf en herken het gevaar

De winter staat voor de deur. Door de hoge energieprijzen zoeken mensen naar alternatieven voor verwarming of koken op gas. Dat is logisch, maar het houdt ook gevaren in. Het grootste gevaar is CO of koolstofmonoxide. Jaarlijks worden meer dan duizend Belgen het slachtoffer van een CO-vergiftiging, helaas vaak met een fatale afloop. De meeste ongevallen gebeuren tussen oktober en april.

CO is een gas dat ontstaat bij een onvolledige verbranding van een brandstof, bijvoorbeeld gas, mazout, hout, steenkool of papier. Als er een vlam is, is er een kans op CO. Maar in tegenstelling tot vuur is CO een onzichtbare vijand. Je kunt het niet zien, ruiken of proeven. Het kan vrijkomen in boilers, centrale en verplaatsbare verwarmingstoestellen, kooktoestellen op gas en andere alternatieven voor verwarmen of koken. Een barbecue of een vuurkorf gebruik je ook nooit binnen.

Bij een CO-vergiftiging komt het gas in je longen terecht. Daar neemt CO de plek van zuurstof in en zo kun je chemisch verstikken. Ook kleine hoeveelheden CO zorgen voor vergiftigingsverschijnselen. De symptomen lijken op een voedselvergiftiging of een opkomende griep. Denk aan plots vermoeidheid, duizeligheid, hoofdpijn, borstpijn en braken. Zeker als verschillende mensen in een ruimte deze symptomen hebben, wijst dat sterk op een CO-intoxicatie.

Je kunt je wel beschermen tegen een CO-vergiftiging. Doe dat door in te zetten op vier pijlers: controleer, ventileer, alarmeer en reageer. Lees zeker eens de brochure CO-preventie bij je thuis.

Controleer

Laat je verwarmingstoestel alleen plaatsen door een erkend technieker. Laat je toestel minimaal jaarlijks afstellen en reinigen. De afvoerkanalen zijn zeker even belangrijk. Een schoorsteen laat je daarom best jaarlijks vegen. Daarmee vermijd je ook een schoorsteenbrand.

Je kan bij gastoestellen zelf de kleur van de vlam controleren. Een blauwe vlam is goed, een gele vlam wijst op een slechte verbranding. Elektrische verwarmingstoestellen stoten geen CO uit.

Ventileer

In ruimtes met een verbrandingstoestel is er altijd frisse lucht nodig. Onvoldoende verse lucht kan daar voor een onvolledige verbranding zorgen en dus CO produceren. Je voorziet je hele woning best van zuivere lucht. Laat je ventilatiesysteem zijn werk doen en sluit eventuele ventilatieroosters zeker niet af. Als je geen ventilatiesysteem hebt, zet je je ramen een aantal keer per dag tien minuten open.

Alarmeer

Je zintuigen werken misschien niet best om CO te herkennen, maar CO-detectoren kunnen dat wel. Bevestig zo’n toestel in elke ruimte met een verbrandingstoestel of een rookafvoerkanaal. Hang er ook in de leefruimte en je slaapkamer, kamers waar je veel tijd spendeert. Een CO-melder kan je een vals gevoel van veiligheid geven als je de werking niet regelmatig controleert. Test daarom regelmatig met alle huisgenoten de werking via de testknop en stippel een vluchtplan uit.

Reageer

Als je symptomen herkent bij jezelf of iemand anders, dan moet je actie ondernemen. Je doet dat ook als je twijfelt. Indien mogelijk schakel je het betrokken toestel uit en open je ramen en deuren. Denk aan je eigen veiligheid en verlaat snel het gebouw. Probeer op de vluchtweg mogelijke andere personen uit het gebouw te evacueren. Als er mensen bewusteloos zijn, dan moeten die zo snel mogelijk uit de woning worden gehaald. Als je jezelf (en anderen) in veiligheid hebt gebracht, bel je het noodnummer 112.

Zorg deze winter ook voor elkaar. Maak tijd om langs te gaan bij familie en vrienden en kijk eens of alles in orde is met hen. Je kan samen de toestellen nakijken en zien of er nog iets moet gebeuren.